अझै प्रचलनमा छ भुसे चुल्हो

काठमाडौँ, जेठ १५ गते । चुल्हो चौकामा अत्याधुनिकताले प्रवेश पाए पनि परम्परागत भुसे चुल्होको प्रयोग पनि यहाँ उत्तिकै छ । ज्याठा चोकमा भुसे चुल्होमा मःमलगायत परिकार तयार गर्दै रेस्टुराँ व्यवसाय गरिरहनु भएकी त्रिशूलीकी शान्तिमाया तामाङ भन्नुहुन्छ-"भुसे चुल्होको आगोमा आँच हुन्छ । आँचमा पाकेको परिकार स्वादिलो हुन्छ, भिटामिन पनि नाश हुँदैन ।" शान्तिमाया भन्नुहुन्छ- "स्टोभ, हिटर र ग्याँसमा पकाइएका परिकार मीठा हुँदैनन्, पौष्टिकतत्व पनि नाश भएका हुन्छन् । घरमा खानेकुरा मीठो भएन भनेर आˆना रेस्टुराँमा खानेले पन्ध्र वर्षदेखि आˆनो पेसा टिकाइदिएको" शान्तिमाया बताउनुहुन्छ । "भुस काठमिलबाट ल्याउँछु, भत्केका पुराना घरका दलिन र चीर्पटबाट भुसे चुल्हो चलाउँछु, यसो गर्दा अन्यमा भन्दा इन्धन खर्च आधा कम पर्छ । परिकार पनि अन्यभन्दा आधा मूल्यजसो सस्तोमै दिन्छु"- भुसे चुल्होको फाइदाबारे उहाँ बताउनुहुन्छ । वीर अस्पतालमा कार्यरत डाइटिसियन राजेश्वरी पाण्डे भन्नुहुन्छ-"आँचमा पाकेका परिकारमा पौष्टिकतत्व नाश हुँदैनन्, परिकार स्वादिलो पनि हुन्छ । कम गलाउन पर्ने परिकार आँचमा पकाउँदा उपयुक्त हुन्छ ।" शान्तिमायाको रेस्टुराँका नियमित ग्राहक बौद्ध निवासी छिरिङ शेर्पा सम्झना गर्दै भन्नुहुन्छ- "एकसमय माटोको चुल्होलाई विस्थापित गर्दै आएको भुसे चुल्हो सहरवासीका लागि रहर, बाध्यता दुवै थियो ।" दमदार स्टोभ आएपछि भुसे चुल्होले भान्सा कोठाबाट बिदा पायो । ग्याँसको चुल्हो आएपछि भुसे चुल्हो सहरबाट बिलायो तर स्वाद भने ल्याएन- छिरिङ शेर्पा भन्नुहुन्छ ।